آئونیوم طلایی

آئونیوم طلایی به ناز بشقابی هم معروفِ

زادگاهش جزایر اقیانوس اطلسِ و توی ایران هم در کوهستان‌های الوند رشد می‌کنه

آئونیوم از خانواده گل نازیانِ که به اون ناز بشقابی هم می‌گن، گونه‌های متفاوتی داره، اما نوع طلایی اون ساقه کوتاه و برگ‌های گوشتی داره.

بعضی از گونه‌های خاص اون توی کوهستان الوند رشد می‌کنه، این گیاه یک نوع ساکولنته که معمولاً با کاکتوس اشتباه گرفته می‌شه. رنگ برگ‌هاش سبز و طلاییه و اگر شرایط اگر شرایط مناسبی داشته باشد می‌تونید گل‌های متنوعی با رنگ‌های کرم، زرد، صورتی و گاهی اوقات نارنجی روی اون ببینین.

از هوای سرد خوشش نمیاد و رشدش متوقف می‌شه.

کجا نگهش دارم؟

اون رو توی قسمتی از منزلتون قرار بدید که نیمه سایه باشه، بهترین جا براش نزدیک‌ترین محل به پنجره اتاقتونه، توی این شرایط خیلی بهتر خودش رو نشون می‌ده. نور مستقیم آفتاب رو دوست داره، اما اگر توی روزهای گرم تابستون در مقابل آفتاب سوزان قرار بگیره دچار آفتاب‌سوختگی می‌شه، پس بهتره جایی باشه که از نور مناسبی برخوردار باشه و بعضی از ساعت‌های روز هم توی نیم‌سایه قرار بگیره.

لازمه بدونید مکانی که نور آفتاب ۲۵ درجه داشته باشه بهترین محل برای نگهداری آئونیوم طلاییه.

چقدر آب میخواهد؟

آب خیلی زیادی نمی‌خواد، حتی می‌تونید در طول تابستون هر هفت روز یک‌بار و توی زمستون هر ماه یک بار اون رو آبیاری کنید، البته اگر دوست دارید گیاهتون رشد مناسبی داشته باشد بهتره زمانی که توی فصل رشدِ هر وقت سطح خاک خشک شده بود اون رو آبیاری کنید. اما توی فصل رکودِ رشد به آب کمتری نیاز داره.

اگر آبیاری کم باشه ممکنه برگ‌هاش چروکیده یا دچار ریزش بشن و اگر بیش از حد به اون آب بدید ممکنه ریشه گیاه رو بپوسونید، پس به این نکته خیلی زیاد توجه داشته باشید. اگر زمان آبیاری هم از آب ولرم استفاده کنید که خیلی بهتره و گیاهتون حسابی خوش می‌گذرونه.

از گلدونایی استفاده کنید که زیرشون سوراخ داشته باشه تا آب اضافی از اون خارج بشه و حتماً بعد از آبیاری آبی که زیر گلدون جمع شده رو دور بریزید تا فضای اطرافش مرطوب نباشه.

چه دمایی براش خوبه؟

سرماه رو دوست نداره، البته می‌تونه تا دمای ۱۰ درجه رو هم تحمل کنه، اما اگه دما کمتر بشه دچار کاهش رشد و ریزش برگ می‌شه.

یادتون نره که ریزش برگ توی فصل رکودِ رشد رو با سرمازدگی اشتباه نگیرید. وقتی هوا خیلی سرد باشه ریزش با سرعت بیشتری اتفاق می‌افته، اون موقع ست که باید نگران گیاهتون بشید.

برعکس سرما، گرما رو خیلی دوست داره، اما بهترین دما براش بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراده، پس اجازه ندید توی گرمای خیلی شدید بمونه که خوابالو می‌شه و یه گیاه که رشدش متوقف شده یا این‌که خشک شده روی دستتون می‌مونه.

خاک خوب براش چیه؟

خاک آئونیوم طلایی باید زهکشی بسیار مناسبی داشته باشد، می‌توانید از مخلوط دو قسمت شن و یک قسمت پیت‌موس به اضافه یک قسمت خاک معمولی هم استفاده کنید.

اگر از گلدون سفالی استفاده کنید بهتره چون خاک رو بهتر تهویه می‌کنه و ریشه گیاه قدرتمندتر می‌شه، تا وقتی که زهکشی خاک مناسب باشه حتی می‌تونه فقر خاک رو هم تحمل کنه، اما اگه بافت خاک خیلی  غنی و سنگین باشه و توی آبیاری زیاده‌روی کرده باشید، خاک به دلیل سنگین بودن آب رو توی خودش نگه می‌داره و باعث از بین رفتن ریشه گیاه می‌شه.

هر چی خاک سنگین‌تر باشه احتمال پوسیدگی هم بیشتره.

چطور تقویتش کنم؟

خیلی نیازی به کوددهی نداره، می‌توانید توی فصل رشد یکی، دو مرتبه بهش کود بدید یعنی یک بار توی بهار و یک بار هم تابستون که می‌تونه یک کود کامل به همراه محلول مخصوص گیاهان آپارتمانی باشه، می‌تونید از کودهایی استفاده کنید که توی اونا از اندازه‌های یکسان از نیتروژن، فسفر و پتاسیم استفاده شده.

در رابطه با گلدونش هم باید بگم که نیازی نیست هر سال اون رو تغییر بدید، هر چند سال یکبار با توجه به اندازه‌ای که رشد می‌کنه و گلدون کوچیک می‌شه تغییر براش کافیه، البته همون‌طور که گفتم بهتره از گلدون‌های سفالی استفاده کنید.

چه جوری تکثیرش کنم؟

می‌تونیم آئونیوم طلایی را از طریق کشت بذر و قلمه زدن تکثیر کنیم.

۱ ـ واریته‌هایی که ساقه‌هاشون بلندتره رو می‌شه با قلمه از ساقه تکثیر کرد، به این صورت که ساقه را از چند سانتیمتری زیر یک دسته برگ جدا می‌کنیم، قلمه را یک تا دو روز توی یه مکان خشک و به دور از نور مستقیم قرار می‌دیم تا رطوبت اضافه را از دست بده و جای بریدگی پینه بزنه.

می‌تونید انتهای قلمه‌ها را توی هورمون ریشه‌زا بگذارید و بعد اونا رو داخل یه گلدون مناسب که شن مرطوب یا کوکو‌پیت یا مخلوط پیت‌ماس و ماسه داره بکارید، بعد یک هفته اون رو آبیاری کنید، یادتون باشه که آبیاریش کم و در حد مرطوب کردن بستر باشه.

۲ ـ اما واریته‌هایی که ساقه ندارند یا ساقه‌شون کوتاهه رو می‌تونید از طریق قلمه زدن برگ تکثیر کنید. برگ‌ها را با قسمتی از ساقه با طول ۲ تا ۳ جدا می‌کنید، قلمه رو یکی، دو روز توی جای خشک و دور از نور مستقیم آفتاب قرار می‌دید و مراحل بالا رو براش تکرار می‌کنید.  فقط توجه کنید که قلمه برگ رو تا نیمه توی خاک فرو می‌کنید و بعد اون رو یه جای گرم و روشن با حداقل ۸ ساعت تابش مستقیم در روز قرار می‌دید.

مرطوب کردن بستر قلمه فراموشتون نشه، از خیس کردن بیش از حد خاک پرهیز کنید.

حتماً به خاطر داشته باشید که بهترین فصل برای قلمه زدن آئونیوم پاییز و دمای ۲۳ تا ۲۴ درجه‌ست. زمانی که برای ریشه‌زایی لازم دارند بین ۱۵ تا ۲۵ روزه و بعد از این‌که سه ماه از ریشه‌زایی‌شون گذشت می‌تونید اونا رو به گلدون دیگه‌ای با خاک مناسب منتقل کنید و از زیبایی‌شون لذت ببرید.

۳ ـ روش بعدی کاشت بذره، به این صورت که بذر رو توی خاک مناسب کشت می‌کنید و مراقبت‌های ذکر شده در بالا رو از لحاظ نور، رطوبت و خاک مناسب براش انجام می‌دید تا وقتی که جوونه‌های قوی سرشون رو از خاک بیرون بیارن.

اما یه نکته وجود داره و اونم اینه که روش معقول و مقبول برای تکثیر آئونیوم طلایی همون قلمه‌گیریه.

دکتر گلی: